Op deze pagina ga ik diverse kruiden en gewassen beschrijven die ik gebruik. Sommige zal ik zelf gaan kweken, anderen worden gekocht, als het mogelijk is biologisch. 

Hoewel ik hier ook beschrijf waarvoor bepaalde planten gunstig van invloed zijn, is dit geen garantie of medisch gegeven. Dit zijn ervaringen, dan wel van mijzelf, dan wel via literatuur van anderen. Indien u geinteresseerd bent in de toepassing voor uzelf neem dan altijd contact op met uw behandelend arts. Indien deze akkoord is dan kunt u gaan kijken of deze natuurlijke middelen ook voor u een oplossing bieden. Dit zal vaak het geval zijn, maar er zijn altijd uitzonderingen. 

Ik breng heel wat uurtjes door in de bibliotheek om informatie te verzamelen. Er zijn veel boeken in Zweden en Noorwegen verschenen die planten en gewassen beschrijven en hun toepassingen van oudsher. Dit vergemakkelijkt voor mij het zoeken naar de juiste planten voor mijn aandoeningen. Ik ben nu sinds 2016 bezig om veel veranderingen te weeg te brengen met het gebruik van kruiden theeën, tincturen en de toepassing ervan in maaltijden of inname middels capsules. Gedroogde kruiden tot poeder vermalen zijn eenvoudig in capsules te verpakken zodat ze makkelijker in te nemen zijn. 

Capsulemachines zijn er in allerlei soorten en maten en ik ben zelf in het bezit van enkele van deze apparaten. Het vereenvoudigd de inname van kruiden die niet aangenaam zijn om in de maaltijdverwerking te gebruiken. Ik vind het zonde om bijvoorbeeld mijn smoothie te verontreinigen met een vieze maar gezonde smaak. Dan neem ik die vieze smaak liever in met een capsule.

Een van de eerste kruiden waarmee ik als klein meisje leerde werken in de keuken. We hadden grote pollen salie in e tuin en dat was elke jaar een feest om te gebruiken. De plant vergt niet veel onderhoud en gedijt goed in de meeste moestuinen. 

Al moet ik erbij zeggen dat hij bij ons gewoon in de voortuin stond tussen andere border planten. Naast de salie stond er ook tijm. Deze beide soorten deden het uitstekend in onze tuin en overleefden ook de winters. We hebben de planten nooit hoeven afdekken tegen de koude. 

De Fransen noemde deze plant vaak "herbe sacrée", wat zoveel betekent als heilig kruid. Niet alleen de Fransen kenden een hoge status toe aan salie.

De botanische naam luidt Salvia Officinalis

In de wicca wordt Salie gebruikt voor het reinigen van huizen. Het gaat hierbij om het verdrijven van slechte geesten. De gedroogde salie is meestal "witte salie", deze wordt verbrand in het gebouw. Dit doen we vaak met een bosje witte salie en dan noemen we dit reinigen "smudgen". Dit wordt ook toegepast bij het spiritueel reinigen van personen en voorwerpen. Ik zelf leg de voorwerpen graag in een zilveren schaaltje. Door te "smudgen" wordt de negatieve lading afgevoerd. Smudgen is een Amerikaans-Indiaanse traditie.

Het gebruik van salie in de keuken is bij veel mensen het gebruik van het gedroogde kruid, maar het verdient de aanbeveling om salie vers te gebruiken. Pluk de bladeren die je die dag wilt gebruiken liefst vers in de ochtend. Salie geeft aroma aan gerechten. Het wordt vaak gebruikt in marinades, sauzen en stoofgerechten. Salie maakt deel uit van de zogenaamde Provinciaalse kruiden.

In een van mijn boeken vond ik het volgende verhaal over een vrouw die salie zou gebruiken om haar overgangsklachten te verhelpen. Ze kreeg een grote vuist vol met frambozenblad en een grote bos salie. Na verloop van enkele weken ging het beter met de vrouw. De vriendin die haar de kruiden had gegeven wilde weten hoe ze het had gebruikt. Ze antwoordde. De saliethee vond ze vies en dus had ze het bosje salie voor het raam gehangen waar ze vaak zat. En rook er zo vaak ze er aan dacht aan. Terwijl ze ondertussen van haar thee van frambozenblad genoot en onder het genot van het roken van grote hoeveelheden marihuana. Pas naderhand ontdekte de vrouw die haar de kruiden had gegeven dat de marihuana geldt als een van de meest effectieve kruiden tegen menstruatiepijnen. 

Een ouder verhaal over het gebruik van salie stamt van Maria, moeder van Jezus. Zij moest zich verbergen voor soldaten en verstopte zich tussen de salie en bad dat deze haar aan het zicht zouden onttrekken. Ze had succes en tegenwoordig wordt salie nog steeds gebruikt als bescherming tegen inkijk in de tuin vanaf de weg.

Salie is erg gezond en wordt al lang erkent als goed voor de gezondheid. Tijdens de pestepidemie werd het gebruikt als ontsmettingsmiddel in de zogenaamde "Azijn van de vier dieven". De salie maakt hier deel uit van een kruidenmengsel samen met lavendel, rozemarijn en knoflook. Er bestaan diverse recepten voor dit "medicijn".

Zelf heb ik de ervaring dat bij gebruik van verse salie in gerechten dat de gaswerking van koolsoorten en andere gasvormende gerechten afneemt. 

Salie is rij aan vitamine K, antioxidanten, het vertraagt Alzheimer, verbetert de geheugenfunctie, werkt tegen artrose, aderverkalking, astma, diarree en het is ook nog eens een ontstekingsremmer. 

U kunt van salie een thee bereiden of het drinken met warme melk. Het drinken van de thee bij het ontbijt is goed voor zowel de hersenen als de maag. Voor het reinigen van de gezichtshuid laat men de saliethee koud worden en gebruikt men het als een reinigende tonic. Dit verbetert de vette huid en helpt bij het herstellen vanvkleine wondjes en lichte verbrandingen. Maar u kunt de koude thee ook gebruiken als een haartonic. Let wel op, uw har wordt van deze tonic donkerder. Masseer de tonic in de uw hoofdhuid na het wassen. 

Verder is salie bijzonder heilzaam bij het behandelen van tandvleesproblemen en ontstekingen van de keel. Spoelen met saliethee ontsmet de mond en keel en helpt de genezing te bevorderen. Hier kan men ook een combinatie maken van salie en tijm. Bij opkomende verkoudheid biedt saliethee u een mogelijkheid deze de kop in te drukken nog voor u werkelijk ziek bent. Het zal niet altijd uitkomst bieden, maar wie niet waagt, wie niet wint. Hiervoor gebruikt u een kruidenhoning. Zowel de thee als de honing in combinatie met vers citroensap helpen het bloed te reinigen, dempen koorts, helpen bij zowel koude koorts als heftig zweten. Ideaal om te gebruiken bij koorts en verkoudheid. Het helpt ook tegen zweetaanvallen waar vrouwen in de overgang last van hebben. Gezien de vele toepassingen van salie met azijn verdient het de voorkeur om als eerste hulp bij ongelukjes en ziekten, altijd een fles appelazijn met een bosje salie erin in uw voorraadkast te hebben staan. Deze azijn is ook bij het eten te gebruiken, maak dus tijdig een nieuwe fles als u uw voorraadfles gaat gebruiken.

Hoewel u Salvia officinalis niet moet verwarren met witte salie, Salvia apiana, welke u dan weer niet moet verwarren met Salvia divinorum, zijn alle drie de soorten op een bepaalde wijze werkzaam.

Het gebruik van Salvia divinorum is absoluut af te raden!

Ik zal u vertellen waarom u dit beter niet kan gebruiken. De plant komt voor in het wild in Mexico in het Mazatec Gebergte. Hier groeit de plant op schaduwrijke en vochtige plaatsen. De plant is psychoactief en veroorzaakt hallucinaties. Ze werd traditioneel gebruikt door Mazatec-medicijnmannen. Voor meer informatie kunt u terecht op Wikipedia.

Salvia apiana is de door de Amerikaanse Indianen gebruikte witte salie voor spirituele doeleinden. Deze salie groeit in het zuidwesten van de Verenigde Saten en in het noordwesten van Mexico. De plant is veel groter dan de salvia officinalis die wij in de keuken gebruiken. De rook van deze salie is antibacterieel. Daarom kan deze ook heilzaam ingezet worden bij de behandeling van bijvoorbeeld Candida. Witte salie wordt over het algemeen gebruikt voor het zogenaamde "smudgen".

Zoals al eerder gezegd verdient het de voorkeur om salie vers te gebruiken. Bijvoorbeeld een blaadje salie eerst even in de olijfolie aanbakken alvorens vlees of andere zaken toe te voegen. Dit versterkt de werking van de salie.

Derhalve hier wat tips en trucs voor het kweken van salie in de eigen tuin, of gewoon op uw balkon als u geen tuin heeft. de plant gedijt zelfs in een grote pot in de keuken voor het raam. Zelf telen van salie is niet moeilijk en loont zich absoluut. 

Salie behoort tot de halfheesters en bereikt een hoogte van 40 tot 80 cm. De plant heeft lancetvormige bladeren welke paarsgewijs aan de hoekige en fijn behaarde stengels zitten. De bladeren zijn grijsgroen en zijn zeer opvallend geribbeld. Aan de onderzijde van het blad zijn de nerven goed zichtbaar. Indien u een blad tussen uw vingers kneust zult u onmiddellijk de typische geur gewaarworden.

In de periode van juni tot en met juli verschijnen aan de salieplant paarsblauwe bloemen op de bloemstengels. Daarna volgt het zaad. Salie is een meerderjarige plant en overleeft zachte winters. In koude streken doet u er goed aan de plant binnen te halen voor de ergste koude komt, of anders op zijn minst deze goed in te pakken in stro en plastic. In Nederland legde ik voor de strenge vorst intrad een dikke laag hooi over de salieplanten. Dit was afdoende om de planten af te schermen voor de koude. Ik verwacht hier in Zweden dat ik de planten echt binnen moet halen of mijn partner moet overhalen tot het plaatsen van een kleine kweekkas. 

Hoewel het een meerderjarige plant is wordt hij door veel mensen als eenjarig gebruikt omdat de stengels gaan verhouten. Zelf heb ik hier nooit last van gehad en dat ligt denk ik aan het feit dat ik de plant bijna dagelijks gebruik in de keuken en dus veel blad wegnam. Tevens liet ik de salieplant welke ik voor de keuken of medicinale doeleinden gebruikte, niet in bloei komen en zaadzetten. Ik had altijd meerdere planten gehad waarvan ene, telkens een andere plant, mocht bloeien en zaadzetten. Uit de andere planten knipte ik de bloemen liefst voor ze in gingen bloeien. Zodra ik erg veel van 1 plant had gebruikt, knipte ik deze terug en liet hem de rest van het seizoen groeien. Hierdoor werd de aanmaak van nieuwe bladeren bevorderd. Soms kon ik planten meerdere keren per jaar gebruiken. 

Salie kan dus groeien in de volle grond, maar hij kan ook goed in potten gekweekt worden. Let er wel op dat de salie, net als de meeste andere gewassen uit het Middellandse Zee gebied een hekel hebben aan natte voeten. Doe daarom bijvoorbeeld een laagje grind, of hydrokorrels onder in de pot waarin u uw salie wilt gaan kweken. Bemesten is eigenlijk niet nodig. Vernieuw de planten om de 5 jaar. Voor de tuin zijn er diverse varianten gekweekt, waarbij ik de salvia officinalis extrakta even wil noemen voor degenen die etherische olie uit de plant willen winnen.

Als u zelf salie wilt gaan telen kunt u beginnen met zaad. Dit is een vrij lastige weg en vereist enige groene vingers. Heeft u die niet, koop dan gerust een plantje bij een tuincentrum. Of in de supermarkt. Deze laatste zijn vaak van mindere kwaliteit, maar als ze in de volle grond worden gezet of in een royale pot, dan komen ze vaak alsnog tot volledige wasdom. Salie wil een zonnige plek in de tuin, maar zoals gezegd, geen natte voeten. 

Een stukje geschiedenis wil ik u niet onthouden. De geslachtsnaam is Salvia, dat is afgeleid van het Latijnse "salvere" dat "zich gezond voelen" betekent. De soorttoevoeging officinalis werd de plant gegeven omdat deze behoort tot de groep planten welke een medicinale toepassing hebben.

Officinalis is afgeleid van "officine", de winkel waar medicinale kruiden werden verkocht. In het oude Egypte werd het kruid al door vrouwen gebruikt om hun vruchtbaarheid te vergroten.

In de Romeinse tijd werd de plant uitgebreid beschreven door Plinius de Oudere. Het betrof een kruid dat zeer belangrijk was voor de Romeinen. Het oogsten van de salie was daarom een ritueel. Het gewas werd door gereinigde en in witte gewaden geklede, op blote voeten, geoogst. Maar eerst offerden deze mensen wijn en brood aan de grond. Men stond het gebruik van ijzeren mensen bij dit rituele oogsten niet toe. 

Zoals al gezegd in de inleiding gebruik ik Salie al heel lang, vooral als keukenkruid. Maar het is niet zo maar een keukenkruid. Veel mensen vinden het aroma niet echt lekker als men er thee van zet, maar dat probleem is te ondervangen door de salie te mengen met een beetje Thijm. Bij de bereiding van gekookte of gebakken gerechten is de smaak minder overheersend, maar de uitwerking des te meer merkbaar.

Zelf bepaal ik altijd een dag van te voren wat ik ga koken de volgende dag en als ik dan gebruik wil maken van verse salie dan pluk ik die de volgende ochtend, liefst als de dauw nog op het land ligt. De salie leg ik dan in een schaaltje dat uit de zon staat tot ik 's middags ga koken. Als plannen veranderen en ik pas op de dag zelf ontdek dat ik salie wil gebruiken, dan pluk ik de blaadjes en laat ze alsnog even rusten voor ik ze gebruik. In de winter gebruik ik gedroogde salie voor zowel thee als gerechten. 

Wat is nu het geheim van de Salie?

Vooral in gerechten waarbij ui of andere gas vormende ingrediënten worden gebruikt, vermindert de salie dit proces. Mensen die sowieso vaak last hebben van een opgeblazen gevoel in de maag, hebben ook baat bij het veelvuldig gebruik van salie bij de maaltijden. Mijn vader was een van die mensen en zijn probleem werd zienderogen beter al bij de eerste keer dat ik de salie gebruikte. 

Zelf heb ik jarenlang een gastric banding gehad welke tot gevolg had dat ik veel last kreeg van gasvorming. Door het gebruik van saliethee en salie bij de maaltijd werd dit steeds beter. Echter de maagband werkte voor mij niet en dus heb ik deze later weer laten verwijderen.

De ontdekking van witte salie

Met de start van het nieuwe millennium begon mijn interesse in het esoterische verder te groeien. Ik las over het reinigen van huis en haard met witte salie en ging op zoek. Ik vond kleine bundeltjes witte salie waarmee je op zijn Indiaans kunt smudgen. De geur van witte salie is heel anders als die van bijvoorbeeld ceder. In het begin moesten vooral mijn gezinsleden even wennen aan de geur die lang blijft hangen maar daardoor dus ook langdurig zijn werk doet. 

Tegenwoordig reinig ik niet alleen mijn huis met witte salie, maar ook mijn boeken, kaarten en andere voorwerpen die ik gebruik.

Een zeer nuttig en heilzaam kruid is valeriana officinalis. Deze rustgevende plant heeft al veel mensen door moeilijke periodes geholpen, bijvoorbeeld tijdens examens, bij slaapstoornissen of bij zware stress. Het is de wortel van de plant die deze geweldige eigenschappen bezit. 

Indien u ervoor kiest deze plant in uw kruidentuin te plaatsen dan bent u in alle geval verzekerd van een goede nachtrust. Echte valeriaan is een prachtige in Nederland inheemse borderplant. Ze heeft mooie roze bloemen. Van oorsprong groeit ze aan slootkanten, oevers van kleine riviertjes en beekjes en aan de rand van het bos en zelfs in het bos. 

Ten tijde van oorlog werd het kruid ook vaak door legers gebruikt om haar soldaten te kalmeren en neurotische patienten te helpen. Tevens was het een slaapmiddel bij uitstek voor de oververmoeide soldaten.

In de botanische wetenschap is afgesproken dat we als botanische namen altijd de namen gebruiken welke in het Latijn zijn geschreven. De officiële botanische naam van echte valeriaan is dan ook Valeriana officinalis. De betekenis van het Latijnse Valere is "gezond zijn" of "sterk zijn". Valeriana is een afgeleide van Valere. 

2.000 Jaar geleden was valeriaan al bekend bij de Grieken. Voor zover ik kan nagaan was Hippocrates de eerste die de plant beschreef. In het boek "De Materia Medica" van Dioscorides is ook een uitgebreide beschrijving te vinden van de echte valeriaan en haar geneeskrachtige werking. Dit boek verscheen in de eerste eeuw van onze jaartelling.

Nog even terug komen op de naam. Sommige mensen zijn van mening dat de naam Valeriaan afkomstig is van de Romeinse keizer Plinius Lucinus Valerianus. Hij zou het kruid als geneesmiddel hebben gebruikt. Nog voor keizer Valerianus kenden de Noren en de Germanen de Balder. Velen denken dat Valeriaan een verbastering is van "Balderiaan". In diverse talen zijn we een ontwikkeling dat de B wordt omgezet naar een V.

Ik laat het in het midden en houdt het op de Latijnse naam. U mag er het uwe van denken.

Hoewel aan de bloemen ook enige werkzaamheid wordt toegeschreven, maar dit is niet bewezen, is het echte medicinale deel van de plant de wortel. Let wel, men gebruikt alleen de wortels van twee- en driejarige planten. Men oogst de wortels als de blaadjes zijn verdord, dus in de maanden september en oktober, afhankelijk van hoe lang de zomer is geweest. De wortel kan ook vers gebruikt worden, maar meestal wordt hij gedroogd bij 40 graden celsius. Dit kan dus makkelijk in de oven. 

Het waarschijnlijk dat de grote verschillen in de onderzoeken naar de werkzaamheid van echte valeriaan te verklaren zijn doordat de samenstelling van de planten enorm kan verschillen. 

Wat zijn nu dan de belangrijkste stoffen in echte valeriaan?

• 10 soorten veleprotiaten
• 3 soorten aminozuren
• 8 soorten alkaloiden
• furafuraan
• lignaan
• hydroxypinoresinol

Minder belangrijke ingrediënten van de echte valeriaan zijn:

• fenolzuur
• flavonoiden
• sterolen
• mierezuur
• azijnzuur
• appelzuur
• choline
• enzymen
• suikers
• hars
• organische zuren

De hoeveelheden van elke stof zijn weer afhankelijk van de leeftijd van de plant, de plaats waar hij groeit, de condities waaronder hij groeit, de subspecies en de variëteiten.