Schotland
Inleiding
Schotland maakt deel uit van Groot Britannië. Samen met Engeland, Noord Ierland en Wales wordt het Verenigd Koninkrijk gevormd. Schotland vormt het meest noordelijke deel van Groot Britannië.
Wat feiten en weetjes over Schotland:
- Oppervlakte van Schotland: 78.789 km2
- Hoogste top in Schotland: Ben Nevis op 1343 m
- Schotland heeft ruim 5,1 miljoen inwoners
- Gemiddeld wonen er nog geen 65 mensen per km2, maar doordat de meeste mensen in de grote steden wonen is Schotland een van de dunst bevolkte gebieden in het Verenigd Koninkrijk.
- De hoofdstad van Schotland is Edinburgh
- Schotland heeft een eigen binnenlands bestuur, eigen bankbiljetten, een eigen vlag en een eigen rechtsstelsel, maar het is geen soevereine staat. In de internationale betrekkingen speelt alleen het Verenigd Koninkrijk een rol als soevereine staat. Schotland is dus eigenlijk land in de strikte betekenis van "onafhankelijke staat", maar wel in de ruimere betekenis van "begrensd gebied met een eigen politieke identiteit. Het oorspronkelijke Schotse Parlament werd in 1707 afgeschaft.
- Na de brexit van Groot Britannië is een groot deel van Schotland teleurgesteld. Zij wilden namelijk in de EU blijven. We zullen in de toekomst wel zien wat dat wordt. Begin 2020 zijn er acties gestart om te bereiken dat Schotland toch in de EU kan blijven.
- Schotland grenst uitsluitend aan Engeland en wordt verder in het westen, noorden en oosten omgeven door de zee.
- In Schotland worden de volgende talen gesproken: Engels, Schots-Gaelisch en Schots
- De inwoners van Schotland zijn overwegend Protestants, de presbyteriaanse Kerk van Schotland telt ongeveer 600.000 leden (ca 12% van de bevolking) en de overige 800.000 schotten zijn Rooms-Katholiek.
- Officieel heeft Schotland geen eigen volkslied, belangrijke liederen zijn The Flower of Scotland, Scotland the Brave en Scots Wha Hae
- Schotland ligt in de tijdzone GMT, de nulmeridiaan. In de zomer + 1 uur i.v.m. de zomertijd.
- Schotland heeft een fris en vochtig zeeklimaat met een gemiddelde temperatuur in januari van 4 graden en in juli van 12 graden.
De huidige lokale bestuurlijke inrichting is ingevoerd in 1996 en bestaat uit de verdeling van Schotland in 32 raadsgebieden, zogeheten Council Areas. In de periode van 1975 tot 1996 was het land onderverdeeld in regio's. De traditionele indeling van het land in graafschappen (counties) blijft echter nog altijd erg in trek in het taalgebruik. Daarnaast wordt ze ook nog veel gebruikt door de posterijen. Tot slot is het land voor ceremoniële doeleinden verdeeld in Lieutency areas welke ongeveer met de graafschappen overeenstemmen, er zijn wel wat kleine verschillen.
Schotland bestaat voor een deel uit het vasteland dat aan Engeland vast zit en een aantal eilandengroepen, te weten de Shetlandeilanden, de Orkney-eilanden en de Hebriden. De Hebriden kunnen we nog onderverdelen in de Binnen-Hebriden en de Buiten-Hebriden. Landschappelijk gezien wordt het land meestal onderverdeeld in 3 gebieden:
- De Southern Uplands
- De Central Lowlands of ookwel Midland Valley genoemd
- De Highlands, de Schotse Hooglanden
De grootste steden van Schotland zijn:
- Aberdeen
- Dundee
- Edinburgh
- Glasgow
- Inverness
- Stirling
- Perth
Schotland heeft twee Nationale Parken:
- Cairngorms National Park
- Loch Lomond en Trossachs National Park
De Schotten leven vooral van de aardoliewinning in de Noordzee, de visvangst en de schapenteelt. Andere belangrijke bedrijfstakken zijn de moderne technologie, whisky en het toerisme. In de Hooglanden is vooral sprake van extensieve veeteelt, dit gebied is ook uitermate dun bevolkt
Schotland heeft een spoorwegnet dat door verschillende maatschappijen wordt verzorgd. De grootste spoorwegmaatschappij is Scotrail en zij verzorgd dan ook de meeste binnenlandse verbindingen. Daarnaast draagt ze ook zorg voor de nachttreinen naar London. Andere maatschappijen die meest de verbinding met Engeland verzorgen zijn Great North Eastern Railway (GNER) en Virgin Trains.
Ook in het busvervoer zijn verschillende mogelijkheden. Zo wordt dit onder andere door Scottish Citylink verzorgd. Royal Mail verzorgd de postbusdienst door het gehele land, waarbij ook alle kleine en afgelegen gehuchten worden aangedaan. In de grote steden zijn er dan ook nog lokale busondernemingen.
Hoe kom ik nu in Schotland?
Varen hoeft niet, maar het spaart u wel kilometers. U kunt natuurlijk gebruik maken van de Kanaaltunnel die tegenwoordig diensten onderhoud tussen het Europese vasteland en Groot Brittannië. Daarna moet u helemaal naar het noorden rijden alvorens u Schotland bereikt.
Met de boot zijn er diverse mogelijkheden om de afstand die gereden moet worden te bekorten. Sinds enkele jaren was er zelfs een rechtstreekse verbinding tussen Rosyth (even boven Edinburgh) en Zeebrugge (B). Deze verbinding van Superfast Ferries is in september 2008 stilgelegd, maar zal in het voorjaar 2009 weer worden opgenomen door Norfolkline.
Verder zijn er mogelijkheden om vanuit IJmuiden naar Newcastle te varen of u vaart naar Hull. Dit kan vanaf diverse plaatsen vanaf het vasteland.
Reis door Schotland Nov 2008
Sneeuw gaat gelukkig weer over in regen. Het is guur koud en we hopen dat het in de UK beter gesteld is met het weer. Maar eerlijk is eerlijk, we hebben geen idee. De weersvoorspellingen zijn zo divers dat het een echte gok wordt wat we daar zullen aantreffen.
Tegen dat we gaan oprijden houdt het zelfs op met regenen en we zijn blij als we op onze plaats staan en onze hut kunnen gaan opzoeken. Twijfelachtig kijk ik naar de vlaggen in de harde wind. Wat zal dit worden?
Aan boord van de ferry men op de oude apparatuur van de brug meekijken hoe de tocht verloopt. In plaats van deze apparatuur te vernietigen heeft deze een prominente plaats gekregen met zicht op de boeg van de boot. Als de luiken niet gesloten moeten worden om het schip tegen de storm te beschermen.
De hele weg kan men hier de overtocht volgen. Mijn geluk, we vertrekken te laat en dus heb ik ruim de tijd om een en ander te bekijken.
Twee uur te laat beginnen we te varen. Mijn maag protesteert meteen en ik ben blij dat we maar 1 buffet hebben gekocht. Want eten ga ik toch niet. De tabletjes tegen reisziekte ten spijt.
Misschien helpt het straks om te slapen.
Mijn zus is helemaal geshockeerd van de slechte kwaliteit van het eten. We klagen en krijgen in ieder geval ons geld terug. Velen volgen ons voorbeeld. De volgende morgen is het eten het gesprek
van de dag. Volgens velen is de kok geveld door zeeziekte want anders is het eten op deze boot geweldig.
Het zonnetje breekt door de wolken als we de kust van Groot Brittannië naderen.
De weersvoorspelling was zo slecht nog niet, maar tot onze grote verbazing begon het te sneeuwen nog voor we op weg waren naar de haven van IJmuiden. Snel pakken we de auto in en dan besluiten we maar het zekere voor het onzekere te nemen en gaan we richting de haven.
Daar aangekomen gaat de poort juist open en kunnen we direct inchecken en plaatsnemen in de wachtrij. De King of Scandinavia ligt klaar om ons niet naar Scandinavië, maar naar Groot Brittannië te brengen.
Good morning
De foto's op het dek zijn door mijn zus gemaakt omdat het te veel moeite is om op het dek te komen met mijn rolstoel zonder zeeziek te worden. Ik houd mezelf stilletjes in een hoekje en wacht tot we stil in de haven komen te liggen. Ik houd niet van boten als ik in een rolstoel zit. Maar geloof dat mijn lust tot vare sowieso niet zo groot is. Maar ach dat is iets dat ik overleef als het moet.
De storm van vannacht heeft in elk geval plaats gemaakt voor een waterig zonnetje en het lijkt erop dat we veel geluk hebben met het weer. Ons Schotlandavontuur kan beginnen.
Ontschepen en dan zijn we in de UK
Ik ben blij dat ik mijn rolstoel mee heb en dat we daarom bij de lift staan. We zijn inmiddels ingebouwd maar met veel ruimte rond de auto. Snel pakken we onze spullen van vannacht in de auto en halen eruit wat we bij ons willen hebben om straks te kunnen ontbijten. Het duurt niet lang voor wij klaar zijn en wachten op het sein om af te mogen rijden.
De linker rij lijkt sneller weg te rijden dan de rechter, maar daar komt snel een einde aan en dan begint onze kant te rijden. We rijden voorzichting naar het vaste land. Het bibbert en trilt een beetje (heel erg).
Als we buiten aan willen sluiten voor de douane worden we ineens helemaal appart gezet. We snappen er geen bal van maar doen braaf wat ons wordt gezegd. Er komen wat vrachtwagens naast ons staan, en dan ineens ja hoor, we mogen weer rijden en rijden naar de douane post. Voorbij allen die voor ons op de boot stonden en zo naar de post. We krijgen groenlicht voor we het weten zitten we in de ochtendspits van Newcastle upon Tyne. We besluiten de luchten haven aan te houden die het dichts bij de route ligt die wij willen rijden. Nu is het gewoon zo snel mogelijk de stad uit. Dan zal het verkeer snel rustiger worden.
De reis gaat bijna beginnen, wachten op de douane
Hoewel we in IJmuiden gisteren vertrokken met vreselijk storm weer met sneeuw en ijs, lijkt het hier wel of de winterse buien al weer zijn vertrokken. Een waterig zonnetje schijnt op de natte stad, maar hij schijnt.
We staan een beetje raar te wachten maar ineens schieten we door naar de douane en mogen we aan onze reis beginnen naar Schotland. We hebben er zin in en het lijkt erop dat het weer een beetje mee zal zitten en dat van de storm en sneeuw van de afgelopen dagen, want ook hier was het storm, weinig meer over is. Maar we zitten nog vrij zuidelijk en zullen snel meer naar het noorden reizen.
We hebben geen echte geplande route in ons hoofd maar zullen meest op de kaart navigeren en de kleinere lokale wegen nemen naar het noorden. Ons doel is om voor het donker aan te komen in Crieff, maar we weten niet op voorhand of dat gaat lukken. We gaan ervoor in elk geval.
De eerste rotondes weer de verkeerde kant om nemen voelen slecht in mijn maag, maar dan gaat het wel weer.
Terug naar de boot in Newcastle
Deze dag mag ik het fototoestel van mijn zus gebruiken, dankjewel zus! We beginnen onze terugreis net zo als we begonnen zijn. Op kleine lokale wegen langs de mooiste plekjes in Scotland.
Onze eerste vondst is een groot oud fort, White Castle: Iron Age Hill Fort. Met andere woorden, het witte kasteel uit het ijzeren tijdperk, het is gelegen op een heuvel. De foto hieronder beschrijft meer het fort meer. Het geeft een beetje informatie over de heuvel die nu nog over is van het eeuwen oude fort.
We kunnen niet te lang stoppen omdat we om 16:00 u in Newcastle upon Tyne zijn. Dus na nog een paar mooie foto's gaan we verder naar het zuiden over de kleine weggetjes. Tot het weer toch verslechterd en we over gaan naar de wat grotere wegen.
De autobaan laten we voor wat die is, maar we rijden in een rustig tempo naar Newcastle upon Tyne waar we ruim op tijd arriveren bij de boot die ons weer naar IJmuiden gaat brengen. We melden ons bij het loket en krijgen opnieuw een kaart voor een plaats bij de liften.
Dag Schotland! Dag Engeland!
IJmuiden we komen er weer aan. We genieten nog even op de boot voor we gaan vertrekken naar Nederland. Hopelijk met minder misselijkheid dan op de heenreis, maar daar is weinig hoop op. Toch valt de overvaart nu mee.
Als we terug zijn in de haven van IJmuiden is alle sneeuw van een paar dagen geleden verdwenen en ziet het er weer oerhollands uit. Mijn zus brengt me meteen naar de trein want ik heb nog een hele reis voor de boeg.
Helaas staat daar het noodlot toe. De stroom valt uit en het wordt ijskoud in de trein. We staan uren stil zonder dat er iets gebeurd. Ik bel maar naar huis dat het heel laat gaat worden. En dan via Hilversum, god wie bedenkt het, dan toch naar het zuiden van het land.
Dankjewel zus voor deze prachtige reiservaring tesamen. ik zal het nooit vergeten.