Bern Lötschberg Simplon Bahn BLS

Inleiding

Bahnhof Brig BLS Lok
BLS locomotieven in Brig, foto 2001

De BLS is al heel lang een begrip in Zwitserland. Met de opkomst van de europese spoorwegen in europa kwam al snel ook deze verbinding in zicht.

 

Bij de geschiedenis kunt u van alles over deze mooie spoorlijn lezen.

 

Op dit moment specialiseert de BLS zich op het goederenvervoer over de alpentransversale. De bouw van de nieuwe Lötschbergtunnel is voltooid en eind 2007 in gebruik genomen voor het verkeer. De opening van de nieuwe tunnel betekend niet dat de oude tunnel buiten bedrijf komt. Vooral voor het transitverkeer van personenauto's van noord naar zuid en terug zal deze tunnel gebruikt blijven worden..

Een klein stukje geschiedenis

Re 465 014 BLS locomotief
Re 465 014 BLS locomotief

De geschiedenis van de BLS, Bern Lötschberg Simplon Bahn, begint aan het einde van de 18de eeuw. Het kanton Bern wilde graag een Alptransitbahn hebben, maar met de opening van de Gotthardbahn in 1882 was het zicht daarop vrijwel verloren. De regering van Bern vond het niet noodzakelijk om mee te betalen aan een tweede Noord-Zuid Alpentransitbahn. Men vond de Gotthardbahn meer dan voldoende en wilde in geen geval een concurrerende transitverbinding financieren.

 

Daarom besloot men op een andere wijze aan geld voor deze baan te komen. Het was Frankrijk dat uiteindelijk de uitkomst bood. Frankrijk was zeer ingeïnteresseerd in de aanleg van deze baan. De BLS Lötschbergbahn, omdat deze een open deur zou worden naar Italië via Zwitserland. In 1871 had Frankrijk de Elzas en Lothringen alswel de grensovergang Basel aan Duitsland verloren. De grensplaats Delle zou de nieuwe poort tot Italy worden.

 

Een kleine groep persoonlijkheden uit het Kandertal in het Berner Oberland namen in het jaar 1891 een initiatief voor een spoorbaan van Spiez naar Frutigen, met een optie voor een verlenging door het Alpenmassief naar Visp in Wallis, tot het noordportaal van de toekomstige Simplontunnel.

De oude Regierungsrat en gewezen recht Wilhelm Teuscher (1834-1903) stelde meerdere trajectveranderingen via Fruttigen – Lötschberg voor deze baan voor. Er ontstond een tweestrijd binnen de regering van Bern. Uiteindelijk was er dus de winst voor de Lötschbergvariant. Op 27 juli 1906, enkele maanden voor de start de bouw van het spoor, werd de Berner Alpenbahngesellschaft BLS (Bern – Lötsberg – Simplon) opgericht.

Foto BLS; De bouw van een van de keertunnels op het traject
Foto BLS; De bouw van een van de keertunnels op het traject
Foto BLS; Het boren van de Lötschbergtunnel
Foto BLS; Het boren van de Lötschbergtunnel

Foto BLS; Feest in de tunnel. De tunnel is doorslagen. Nu kan de afbouw beginnen.
Foto BLS; Feest in de tunnel. De tunnel is doorslagen. Nu kan de afbouw beginnen.

De bouwarbeid van het 58 km lange bergtraject werd aan een Frans bouwconsortium gegund. Het hoofdbouwwerk zou de bouw van de 13,7 km lange Lötschbegtunnel worden. De bouw begon op 15 oktober 1906. In dit zelfde jaar vond de openstelling van de Simplontunnel tussen Brig en Iselle (Italië) plaats. Het betrof de eerste tunnelbuis van deze tunnel. Pas jaren later zou de tweede tunnelbuis van de Simplontunnel geopend worden.

Foto BLS; De openingstrein van de BLS
Foto BLS; De openingstrein van de BLS

In 1907 verlangde de bondsregering van de BLS dat de Lötschbergtunnel in dubbelspoor gebouwd moest worden. Dit gold ook voor de aanloopstukken naar de tunnel. Dat laatste kon echter om financiële redenen niet uitgevoerd worden. De tunnel werd wel dubbelsporig aangelegd.


Verder werd op 1 januari 1907 de Spiez-Frutigen-Bahn aangekocht.

Op 24 juli 1908 gebeurde een ernstig ongeval bij de boorarbeid in de tunnel. Direct onder het Gasterntal storte water- respectievelijk sedimentgesteente in de tunnelgangen. Hierbij kwamen 25 Italiaanse medewerkers om het leven.

 

Als gevolg van deze verschrikkelijke gebeurtenis werd de bouw van de tunnel gedurende 6 maanden stilgelegd. Het deel van de tunnelgang dat met gesteente was volgestort werd dicht gemetseld.

 

Hierdoor moesten er drie bochten in de berg gebouwd worden en werd de Loetschbergtunnel iets langer dan gepland, namelijk 14,612 km. Op 31 maart 1911 werd de tunnel doorslagen door de tunnelboorders.
Ondertussen was men op 1 november 1910 gestart met de electrische tractie op het proeftraject Spiez - Frutigen met 2 locomotieven en 3 personenrijtuigen.

 

Op 1 januari 1913 werd de Thunerseebahn en het scheepvaartsbedrijf door de BLS overgenomen. Nadat de beide toegangsstations met de gewaagde bouwwerken, 33 tunnels, 3 lawinebeschermingsgalerijen en 22 bruggen, gebouwd waren, kon de met de wisselstroom geëlektrificeerde Lötschbergbahn (15.000 V, 16 2/3 Hz) op 19 juni 1913 feestelijk in gebruik genomen worden. De internationale Transittreinen doorkruisten echter slechts korte tijd het Alpenmassief in de Loetschbergtunnel. Het wereldconflict dat door de uitbraak van de eerste wereldoorlog ontstond zou hier een einde aan maken. Op 15 juli 1913 werd de dienstregeling met volledige electrische tractie opgenomen op de verbinding Spiez - Brig.

 

In verband met de uitbouw naar dubbele sporen werd de tweede Kanderbrücke bij Einigen in 1914 voltooid.

 

In 1915 opende de BLS de Grenchenberglinie van Moutier naar Lengau met daarin de 8,5 km lange Grenchenbergtunnel. Een spoorverbinding over Delle naar Grenchen en Biel had Frankrijk met de Lötschberg en daarmee samenhangend dus ook Italië moeten verbinden. Tot die tijd was het slechts mogelijk om via omwegen van Moutier naar Biel te reizen en van daaruit natuurlijk weer verder.

In het Verdrag van Versaille van 1919 werd Elsass en Lothringen aan Frankrijk teruggegeven en zo verloor grensplaats Delle zienderogen aan belangrijkheid. Het transitverkeer ging weer via Basel/St Louis. Gelukkig nam in die tijd het transitverkeer van Duitsland naar Italië enorm toe en zo kon de BLS het verlies van het verkeer via Delle overleven. Ook het binnenlandse verkeer van en naar Wallis groeide zodanig dat niemand meer aan het nut van de verbinding twijfelde.

Kanderviaduct
Kanderviaduct

In 1964 werd de eerste voorgespannen betonbrug voor de BLS gebouwd voor het traject Hondrich - Süd-Frutigen over de rivier de Kander.

 

In 1976 kreeg men van de Bundesrat een toezegging van een bouwkrediet van 620 miljoen SFR voor de verdubbeling van het spoor in meerdere fases. Een jaar later begon met de werkzaamheden. Op 8 mei 1992 werd de volledig verdubbelde spoorlijn van de Lötschberglinie geopend.

 

Eind 1993 kreeg de BLS van het Bund de opdracht om, tot ingebruikname van een Basistunnel, op haar lijn voor straatverkeer een ‘Huckepackkorridor’ (vervoer per spoor van vrachtwagens) voor verkeer van 2,5 m breedte en max 4,0 m hoogte. De bouw hiervan begon in januari 1994. In 1997 vond de opening van de Transitkorridor’ plaats.

 

Al meer dan 60 jaar vervoert de BLS auto- en vrachtverkeer door de Loetschbergtunnel. Het autotransport was aanvankelijk gering maar met de opkomst van het individuele autoverkeer aan het begin van de zestiger jaren werd het een niet meer weg te denken fenomeen. Onderstaande tabel geeft de groei van het autotransport door de Loetschbergtunnel aan.

1965 7.671 voertuigen
1970 295.556 voertuigen
1980 617.000 voertuigen
 1992  meer als 1,2 miljoen voertuigen

Hoe gaat het nu verder met de BLS

Brig Frutigen
Brig Frutigen

Met de overname van van de Thunerseebahn TSB (Thun/Scherzligen - Interlaken - Boeningen), 1913, werd de BLS uitvoerende maatschappij van de volgende banen.
- SEZ Spiez - Erlenbach - Bahn (35 Km)
- GBS Guerbetal - Bern - Schwarzenburg - Bahn (52 Km)
- BN Bern - Neuenburg - Bahn (43 Km)
- En door de overname van TSB werd de Lötschbergbahn eigenaar van het scheepvaartsbedrijf op de Thuner- en Brienzersee.

 

Vanuit Bern(537 m) vertrekt de trein naar Thun(560 m) naar Spiez (628 m). Vanuit Spiez kun je langs de Thunersee op naar Interlaken reizen of via Frutigen (779 m) naar Kandersteg (1176 m). In Kandersteg is een autoverlaadstation voor de autotreinverbinding Goppenstein

 

Vanuit Goppenstein (1217 m) gaat de reis door naar Brig. Daar sluit de BLS aan op de treinen die door de Simplontunnel naar Domodossola in Italië.

 

Het redelijk laag gelegen Bern ligt aan de rand van het Berner Oberland waarin majesteiten als de Jungfraujoch gelegen zijn. Richting Interlaken stijgt het traject heel langzaam. Wil je werkelijk omhoog dan zul je met bijvoorbeeld de Jungfraubahn moeten nemen om de top van de wereld te bekijken.

 

Op het traject van Spiez via Frutigen naar Kandersteg gaat de trein pas echt hoogte winnen na Frutigen. Alvorens de berg in te duiken in Kandersteg is ze naar een hoogte van bijna 1200 m geklommen. 

 

Het hoogste punt is gelegen in Goppenstein. Het eindpunt van de Lötschbergtunnel.

 

Met meerderheid van stemmen van de inwoners van Zwitserland werd op 27 september 1992 het NEAT-project aangenomen. NEAT staat voor Neue Alpentransversale of AlpTransit. Met dit volmondige ja gaf het volk aan te zijn voor twee Alpentransversalen, ene aan de Gotthard en ene aan de Lötschberg. Het oorspronkelijke project AlpTransit Lötschberg voorzag in een 41 km lange Basistunnel met twee buizen tussen Frutigen en het Rhonedal. Uit financiële gronden werd de grote van dit project nog wel gewijzigd. Maar als alles verder volgens plan verloopt zullen de eerste treinen in 2006 door de Lötschberg-Basistunnel rollen.

 

Het economische, politieke en rechtelijke uiterlijk van de BLS heeft zich in de afgelopen jaren omvangrijk veranderd. De BLS Lötschbergbahn heeft vroegtijdig gereageert en zich stratiegisch opnieuw opgesteld. Op 1 januari 1997 fuseerden de door de BLS meebedreven spoormaatschappijen BN, GBS en SEZ met de BLS tot de BLS Lötschbergbahn AG.

 

Ook de oude organisatie structuur werd naar de geschiedenis boekjes verband. Er ontstond een geheel nieuw systeem waarbij de volgende kernbegrippen de basis bepalen, Infrastructuur, Transit en Regio. Het doel van de BLS Lötschbergbahn AG is het om als zelfstandige maatschappij in het particuliere bedrijfsleven succesvol te opereren in het alpentransit van het personen en goederen vervoer over de Lötschberg als ook om in het regionale personenverkeer een vooraanstaande de rol in te nemen.

 

Hoewel Zwitserland nog geen deel uitmaakt van de Europese Gemeenschap, heeft de particuliere Loetschbergbahn een europees karakter. Ze is de enige particuliere maatschappij waar tegelijkertijd drie Europese Hogesnelheidstreinen rijden. Sinds 1987 rijdt er de TGV over de sporen van Parijs naar Bern, sinds 1995 rijdt de Duitse ICE (Berlijn - Bern – Interlaken) en sinds 1996 rijdt er ook nog eens de Italiaanse Cisalpino van Milaan naar Bern.

 

De BLS Lötschbergbahn was vanaf het begin een pioniersondernemen, op zijn minst wat betreft de locomotiefbouw betreft. De sinds 1913 ingezette locs Be 5/7 waren de sterkste elektrolocomotieven van de wereld. In 1926 stuurde de BLS opnieuw een locomotief op de rails die wereldwijd het sterkste was, nl twee Ae 6/8.locs met enkelasaandrijving in plaats van de totdan gebruikelijke stangaandrijving. Hierdoor werd de adhesie enorm verbeterd.

 

In 1944 nam zij twee locs van het type Ae 4/4 in gebruik, welke indertijd een maximum snelheid van 120 km/h bereikten en wereldwijd een nieuw tijdperk inluidden wat betreft de bouw van locomotieven.

Deze locomotieven hadden alleen maar aandrijfasssen. Nu konden de aandrijfassen verdwijnen zodat dit overbodige gewicht uit de loc kon verdwijnen. Midden zestiger jaren verschenen op de Zwitserse sporen de eerste twee BLS Re 4/4 locs. Het waren prototypes die door hun bijzondere prestaties telkens weer nagebouwd werden. Ook de nieuwe locs van de Baureihe Re 465, welke in 1995 in gebruik werden genomen, zijn een dergelijk topproduct. Met hun maximale prestatie van 7000 kW zijn ze op dit moment wereldwijd de sterkste vierassige locs.

 

In April 1991 werden acht locomotieven van het type BLS Re 465 bij ABB en SLM besteld. Drie jaar lang werd er intensief samengewerkt tussen de BLS en de ABB en SLM is de locomotief BLS Re 465 als deelnemer van de ‘Lok2000-typenfamilie’ ontstaan. Het succes van de verdere ontwikkeling van de Lok2000 door de spoormaatschappij en de fabrikanten laat zich heden ten dage nog zien. De BLS Re 465 is niet alleen uiterlijk een pronkstuk, ze is tevens een van ’s werelds sterksten van dit type.

 

De locs BLS Re 465 zijn met zware goederen en personen treinen te zien op de Lötschberg – Simplonlinie. In de toekomst zullen zij ook aangetroffen worden voor de zogenaamde Huckelpackzuege. Ook op het traject Basel - Biel worden deze treinen ingezet. De locomotieven BLS Re 465 kunnen met alle BLS en SBB aandrijftreinen meervoudig gestuurd worden, wat een flexibele inzet van deze locs op de Lötschberg geeft. Hierdoor is een belangrijke factor voor het treinverkeer geworden. Ook kunnen ze ieder moment op pendeltreinen ingezet worden.

 

De 465-er locs werden in twee series afgeleverd. De nummers 001 – 008 van 1994 tot 1995 en de nummers 009 – 018 in 1997. De eerste serie draagt de namen van bergen en excursie plaatsen. Bij de tweede serie zijn nog niet alle namen vastgelegd. Zie onderstaande tabel.

Namen van de BLS serie 465 locomotieven

001 Simplon/Sempione 010  
002 Gornergrat 011  
003 Jungfraujoch - top of Europe 012 Eurotunnel
004 Saasfee/Mitellallalin 013 Stockhorn
005 Niesen 014 Spalenberg
006 Lauchernalp/Lötschtal 015 Vue-des-Alps
007 Schlithorn 016 Centovalli
008 Nederhorn/Beatenberg 017  
009    018  Brienz-Rothorn-Bahn

2000 Nieuwe verdeling van werkzaamheden tussen BLS/SBB

Station Brig met in de verte BLS locomotieven, foto 2001
Station Brig met in de verte BLS locomotieven, foto 2001

In Augustus 2000 hebben de BLS Lötschbergbahn en de Schweizerischen BundesBahnen SBB een nieuw samenwerkingsplan opgezet om hun bestaansrecht te kunnen behouden in het europese spoorwegverkeer. Op 15 mei 2001 is hierover een basisovereenkomst getekend geworden.

 

Het vervoer van personen wordt door de BLS overgenomen wat betreft de S-Bahnlinien van de SBB. De SBB nemen de Inter-City-verbindingen naar Interlaken en Brig onder haar verantwoordelijkheid. De autotransportverbinding aan de Lötschberg en de Simplon blijft althans voorlopig geheel bij de BLS.

 

Wat betreft het goederenverkeer geldt dat de organisatie van het transport van losse wagons volledig bij de SBB blijft. In het transit- en Ganzzugverkeer volgt volgens het Bahnreform concurrentiebeding. De Rollende Autobaan blijft een gecombineerde bedrijfsvoering tussen de SBB/BLS en HUPAC, waarbij de BLS het verkeer via de Lötschberg en Simplon uitvoert in samenwerking met HUPAC.

 

Voor het zwitserse infrastructurele spoorwegmanagement is de SBB verantwoordelijk. De BLS neemt hierbij de bedrijfsvoering van de gehele Bern - Simplon verbinding over en zal in Spiez een nieuwe bedrijfscentrale bouwen.

Feiten van de BLS

Hieronder kunt u de belangste data en feiten vinden die betrekking hebben op de Bern Lötschberg Simplon Bahn. 

1843-1903  Planning van de Lötschbergbahn door W. Teuscher, oud Regierungsrat
 1855-1937

 Voorvechter en begunstigde van de Lötschbergbahn: Nationalrat A.G. Bühler

23-12-1881  Konsessie
27-07-1906  Oprichting van de BLS
1906  Bouwbegin van de Nord en Sudrampe
1913

 Einde van de bouw: Bouwkosten Frutigen Brig CHF 138 miljoen, CHF 2080 per strekkende meter

 Maximaal aantal werknemers aan de Nordrampe 2.500

 Maximaal aantal werknemers aan de Sudrampe 3.000 

31-03-1911

 De Lötschbergtunnel is doorslagen

01-01-1907

 Aankoop van de Spiez Frutigen Bahn

01-11-1910

 Start van het geëlectrificeerde proeftracé Spiez - Frutigen

 Met 2 locomotieven en 3 personenwagens

01-01-1913

 Overname van de Thunerseebahn

01-01-1913

 Overname van het scheepvaartbedrijf Thunersee

15-07-1913

 Officiële ingebruikname van de BLS

01-10-1915

 Opening van de Münster Lengau Bahn MLB

15-07-1913

 Start van het gëelectrificeerde spoorwegnet van de BLS

   

De belangrijkste gegevens mbt het tracé waar de BLS rijdt.

Lengte van de Nordrampe, Frutigen tot aan de Lötschbergtunnel 20 kilometer
Lengte van de Sudrampe, Brig tot aan zuidportaal Lötschbergtunnel 26 kilometer
Hoogste punt in de tunnel bij km 7,234 1240 meter boven de zeespiegel
Hoogst gelegen normaalspoortunnel in Zwitserland  ? 
Hoogteverschil tussen Bern en Frutigen  239 meter
Hoogteverschil tussen Frutigen en hoogste punt in de tunnel  460 meter
Hoogteverschil tussen Brig en hoogste punt in de tunnel  562 meter
Steging Frutigen - Kandersteg en Brig - Goppenstein  gemiddeld 21 ‰
Grootste steiging op het tracé  27 ‰
Kleinste radius  280 meter
 Bochten van het tracé Spiez - Brig  55 %

Belangrijkste feiten van de Lötschbergtunnel

Bouwbegin in Kandersteg 15-10-1906
Begin van de mechanische boring (noordzijde) 07-03-1907
Gemiddelde voortgang per dag 7,33 meter
Hoogst gemeten steentemperatuur 34 graden
Maximaal aantal arbeiders aan beide zijden per dag 3.250
Lawine ongeluk in Goppenstein (11 dodelijke slachtoffers) 29-02-1908
Catastrofe in de tunnel als gevolg van instorting (25 dodelijke slachtoffers) 24-07-1908
Datum van het doorsteken van de tunnel 31-03-1911
Zijdelings verschil tussen de twee geboorde tunnels 257 mm
Hoogteverschil tussen de twee geboorde tunnels 102 mm
Steiging in de tunnel aan de noordzijde max 7 promille 43 meter
Steiging in de tunnel aan de zuidzijde max 3,8 promille 24 meter

Hoogste punt in de tunnel op km 7,234

1240 m boven zeespiegel
Officiële viering van de doorslag van de tunnel in Kandersteg 14-05-1911
Einde bouwarbeid van de tunnel 22-04-1912
Eerste rit door de tunnel (electrische tractie) 03-06-1913
Lengte van de tunnel zoals gepland 13,735 km
Lengte van de omlegging  ca 800 meter
Kunstmatige verlening van de toegansporten noord en zuid 70 m
Officiële lengte van de tunnel 14,612 km
Totale bouwtijd  66 maanden
Tervergelijking met de bouwtijd van de oude Gotthardtunnel  ca 108 maanden
Vooruitgang per maand 220 meter
Springstof verbruik 961 t
Bindmiddel verbruik 21.900 t
Ongevallen tijdens de bouw aan beide zijden 4.596 
Dodelijke slachtoffers aan beide zijden van de bouw 64
 Totale bouwkosten  CHF 52.000.000
Kosten per meter tunnel  CHF 3.580
Kosten voor de electrificering CHF 2.000.000
Kosten van de installatie CHF 7.000.000

Na verloop van tijd bleek deze tunnel niet meer aan de capaciteit te voldoen die ervan gevraagd wordt. Daarom is de bouw van een nieuwe Lötschbergtunnelgestart. Deze tunnel zal echter gewoon in bedrijf blijven.

Nieuwe Lötschbergtunnel

De nieuwe Lötschbergbasistunnel maakt deel uit van het BLS AlpTransit project. De nieuwe tunnel voert van Frutigen in het mooie Kandertal in het Berner Oberland naar Raron in het kanton Wallis. Zie ook het kaartje hieronder. De tunnel is 34,6 km lang en bestaat uit twee separate tunnelbuizen, elk voor 1 rijrichting, die in 2007 in gebruik genomen gaat worden.

Een stukje voorgeschiedenis

 

Vanaf 1988 werden er plannen gemaakt voor een nieuwe Lötschbergtunnel. Deze nieuwe basistunnel word noodzakelijk geacht om het spoorwegnet van de BLS te kunnen optimaliseren en aan te kunnen passen aan de toenemende vraag voor transport. Er worden dan allerlei varianten onderzocht. Resultaat van al deze plannen is te zien in het plaatje hieronder.

 

Door vroegtijdig alle partijen bij het maken van de plannen te betrekken is de uiteindelijke keuze beter te maken en ook te verantwoorden naar de burgers. Zo kan er volop rekening gehouden met de gestelde criteria voor haalbaarheid, milieuaspecten, bouwtijd en bedrijfskosten.

De definitieve bouwplannen voor de nieuwe Lötscherbergtunnel


De tunnel is dusdanig aangelegd dat het in meerdere fases aangepast kan worden aan de vraag van het verkeer. Aanvankelijk blijft de westelijke uitgang in Steg/portaal Niedergesteln, als ook de westelijke tunnel vanaf Ferden naar Mitholz in ruwbouw. Tussen Mitholz en Frutigen zal slechts 1 tunnelbuis gebouwd worden.

 

De groene delen op de kaartjes zijn diensttoegangen tot de tunnel. De rode onderbroken lijnen zijn tunnels in ruwbouw welke nog niet in volledig afgewerkt zijn. De zwarte lijn is de oude spoorlijn die zoals gezegd gewoon in bedrijf blijft. Namelijk de mogelijkheid tot het verladen van auto's zal namelijk via deze oude tunnel blijven geschieden. In 2001 werden de kosten van deze tweede fase geraamd op 800 miljoen SFR.

Op dit laatste kaartje is het eindstadium goed te zien. Hierbij is het ook mogelijk om auto's tussen Frutigen en Steg te verladen.

Feiten van de nieuwe Lötschbergtunnel

Lengte van de nieuwe Lötschbergtunnel 34.536,60 meter
Gehele tunnel en galerijsysteem 88,1 kilometer
Asafstand tussen de basistunnelbuizen 40 meter
Steging aan de noordzijde  3 ‰
Steiging aan de zuidzijde 11 ‰
Drempelhoogte noordportaal Frutigen 776,5 meter
Drempelhoogte zuidportaal Raron  654,2 meter

Bijzondere bouwwerken

In de loop der tijden zijn er heel wat bijzondere bouwwerken tot stand gekomen langs de spoorlijnen in Zwitserland en daarbij is de Bern Lötschberg Simplon Bahn, BLS, geen uitzondering. 

  • De uitbouw van enkel naar dubbelspoor (1914-1990)
  • In 1914 wordt op het tracé Thun - Spiez een tweede Kanderbrücke gebouwd
  • Traject Hondrich - Süd Frutigen; Brug over de Kander bij Reichenbach in 1914. Het is de eerste voorbespande betonbrug van de BLS
  • Traject Frutigen - Brig; bouwtijd 1976-1990, aanleggen dubbelspoor. Kosten bedragen CHF 720.000.000

Hieronder een overzicht van de stations langs de BLS

Inhoud van Google Maps wordt niet weergegeven als gevolg van je huidige cookie-instellingen. Klik op Cookie-instellingen (Functioneel) om akkoord te gaan met het cookiebeleid van Google Maps en de inhoud te bekijken. Meer hierover lees je in de Privacyverklaring van Google Maps.
Inhoud van Google Maps wordt niet weergegeven als gevolg van je huidige cookie-instellingen. Klik op Cookie-instellingen (Functioneel) om akkoord te gaan met het cookiebeleid van Google Maps en de inhoud te bekijken. Meer hierover lees je in de Privacyverklaring van Google Maps.
Inhoud van Google Maps wordt niet weergegeven als gevolg van je huidige cookie-instellingen. Klik op Cookie-instellingen (Functioneel) om akkoord te gaan met het cookiebeleid van Google Maps en de inhoud te bekijken. Meer hierover lees je in de Privacyverklaring van Google Maps.
Inhoud van Google Maps wordt niet weergegeven als gevolg van je huidige cookie-instellingen. Klik op Cookie-instellingen (Functioneel) om akkoord te gaan met het cookiebeleid van Google Maps en de inhoud te bekijken. Meer hierover lees je in de Privacyverklaring van Google Maps.
Inhoud van Google Maps wordt niet weergegeven als gevolg van je huidige cookie-instellingen. Klik op Cookie-instellingen (Functioneel) om akkoord te gaan met het cookiebeleid van Google Maps en de inhoud te bekijken. Meer hierover lees je in de Privacyverklaring van Google Maps.
Inhoud van Google Maps wordt niet weergegeven als gevolg van je huidige cookie-instellingen. Klik op Cookie-instellingen (Functioneel) om akkoord te gaan met het cookiebeleid van Google Maps en de inhoud te bekijken. Meer hierover lees je in de Privacyverklaring van Google Maps.
Inhoud van Google Maps wordt niet weergegeven als gevolg van je huidige cookie-instellingen. Klik op Cookie-instellingen (Functioneel) om akkoord te gaan met het cookiebeleid van Google Maps en de inhoud te bekijken. Meer hierover lees je in de Privacyverklaring van Google Maps.
Wandelbordjes in Zwitserland
Sacco, Giornico, Tessin, Zwitserland, foto 2009

In principe komen al mijn foto's voor verkoop in aanmerking, zelfs als ze niet of nog niet in de webshop staan. U kunt altijd aanvragen doen voor foto's op plexiglas of aluminium en andere toepassen, ook kunt u specifieke routebeschrijvingen, huttenbeschrijvingen etc aanvragen. Momenteel is mijn bedrijfsactiviteit vrijwel nul vanwege ziekte. Ik ben momenteel dus niet meer belastingplichtig. Denk daaraan als u iets wilt bestellen. Leverantietijden kunnen toenemen. 

 

Deze webshop/site is aan veranderingen onderhevig, ik raad u aan om zo nu en dan terug te komen om te zien hoe ver ik ben gevorderd. /Under construction! Updates almost every week. Especially working to get all the mountain cabins in Switzerland ready for the summer holiday!

 

Voorheen   http://celesta.roger-leunissen.nl/ Originally  domain.